Krwawienie implantacyjne: co to jest, ile trwa i czy jest groźne?

Plamienie implantacyjne jest zjawiskiem fizjologicznym, które może świadczyć o zagnieżdżeniu się komórki jajowej w błonie śluzowej macicy. Implantujący się zarodek częściowo uszkadza naczynia krwionośne, aby wytworzyć odpowiednie struktury pozwalające na wymianę substancji odżywczych i gazowych potrzebnych do prawidłowego rozwoju. Co ważne nie jest to objaw charakterystyczny dla każdej ciąży. Szacuje się, że dotyczy co trzeciej kobiety. Jak wygląda plamienie implantacyjne, ile trwa i czym różni się od miesiączki?

Mechanizm implantacji zarodka

Mechanizm implantacji zarodka jest złożony i zależy od wielu czynników. Po wniknięciu plemnika do komórki jajowej, czyli po jej zapłodnieniu, powstaje zygota, która po upływie ok. doby od zapłodnienia zaczyna się dzielić – najpierw na 2, następnie 4 i więcej komórek (blastomerów). Trzeciego dnia rozwoju embrion składa się już zazwyczaj z 8 komórek. Jeżeli wszystko jest w porządku, etap podziału trwa nadal. W 4 dniu rozpoczyna się proces kompakcji, czyli zlewania się błon komórkowych poszczególnych blastomerów. W 5 lub 6 dniu powstaje blastocysta, zawierająca węzeł zarodkowy, z którego powstanie właściwy zarodek oraz trofoblast, z którego rozwinie się łożysko. Początkowo blastocysta jest zawieszona w jamie macicy. W miarę upływu czasu zaczyna się wykluwać z pękniętej otoczki. To moment, w którym jest gotowa na zagnieżdżenie się w macicy.

Skąd bierze się krwawienie implantacyjne?

Blastocysta uwalnia specjalne enzymy, które niszczą nabłonek śluzówki jamy macicy, co umożliwia zarodkowi wniknięcie w głąb endometrium, skąd czerpie substancje odżywcze. Stopień inwazyjności blastocysty kontrolowany jest przez samą błonę śluzową wydzielającą specjalne czynniki. W miejscu wniknięcia blastocysty powstaje skrzep, który wkrótce zostaje pokryty nabłonkiem. Właśnie ten proces jest źródłem krwawienia implantacyjnego.

Kiedy występuje krwawienie implantacyjne?

Proces implantacji trwa kilka dni. Blastocysta jest całkowicie zatopiona w endometrium 11 – 12 dnia od zapłodnienia komórki jajowej. W przypadku transferu zarodka w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego, do rozpoczęcia implantacji dochodzi po 4 – 5 dniach (jeżeli transferowany był zarodek dwukomórkowy) lub po 1 – 2 dniach (w przypadku transferu blastocysty).

Krwawienie implantacyjne występuje zazwyczaj przed terminem spodziewanej miesiączki, średnio 7 – 12 dnia od zapłodnienia.

Czy krwawienie implantacyjne występuje u każdej kobiety?

Nie. Szacuje się, że zjawisko to obserwuje około 20 – 30 % kobiet. W wielu przypadkach jest tak niewielkie, że zostaje po prostu niezauważone. Jeżeli występuje, jest też często mylone z plamieniem menstruacyjnym, co może prowadzić do błędnego oszacowania wieku ciąży.

Plamienie implantacyjne a miesiączka – różnice

Krwawienie implantacyjne zdaniem niektórych kobiet może do złudzenia przypominać typową menstruację. Jest to często przyczyną nieprawidłowej oceny płodu i jego wagi w badaniu USG, ponieważ masa może być mylnie obliczona na podstawie daty plamienia implantacyjnego, a nie terminu ostatniej miesiączki. Krwawienie implantacyjne ma kilka charakterystycznych cech, które może odróżnić je od okresu:

• wydzielina zazwyczaj jest skąpa – na bieliźnie lub wkładce higienicznej widoczna jest w postaci niewielkich plam,
• zazwyczaj trwa kilka lub kilkanaście godzin, maksymalnie do kilku dni,
• przybiera jasnoróżową, brązową lub brunatną barwę (zdarza się to w przypadku niedoboru progesteronu),
• podczas plamienia nie pojawiają się skrzepy krwi,
• krwawienie nie wiąże się z typowymi dolegliwościami menstruacyjnymi: bólami brzucha czy ogólnym osłabieniem organizmu,
• niedługo po plamieniu pojawiają się pierwsze objawy ciąży (tkliwość piersi, uczucie zmęczenia, poranne mdłości).

Czy krwawieniu towarzyszą inne wczesne objawy ciąży?

Nie, ponieważ zarodek dopiero zagnieżdża się w macicy i jest jeszcze za wcześnie, aby zaobserwować u siebie inne objawy ciąży, takie jak na przykład mdłości. Implantacji zarodka czasami towarzyszą jednak słabe skurcze macicy, które mogą być odczuwane podobnie jak bóle menstruacyjne.

Czy wystąpienie krwawienia implantacyjnego daje pewność, że jest się w ciąży?

W praktyce nie da się z całą pewnością odróżnić plamienia implantacyjnego od krwawienia przed miesiączką. Może to być dobry znak, ale pewność da jedynie badanie stężenia β-hCG we krwi lub test ciążowy wykonany w odpowiednim czasie.

Krwawienie w ciąży – kiedy powinno niepokoić?

W związku z tym, że krwawienie implantacyjne jest związane z zagnieżdżeniem się zarodka w macicy, występuje tylko raz. Każde inne plamienie czy krwawienie to sygnał do jak najszybszej konsultacji ginekologicznej, zwłaszcza gdy jest ono intensywne i towarzyszą mu inne dolegliwości. Mogą być to objawy:

• Ciąży ektopowej (pozamacicznej) – zapłodniona komórka jajowa ulega nieprawidłowej implantacji i rozwija się poza błoną śluzową macicy. Najczęstszym miejscem jest bańka jajowodu – dotyczy to blisko 90% ciąż pozamacicznych, rzadziej natomiast w obrębie jajnika, szyjki macicy lub otrzewnej. Każdy przypadek podejrzenia ciąży pozamacicznej wymaga niezwłocznej konsultacji z ginekologiem, by nie dopuścić do groźnych dla zdrowia i życia powikłań.
• Poronienia – szacuje się, że ponad 10% ciąż kończy się poronieniem w czasie pierwszego trymestru. Blisko połowa przypadków utraty ciąży związana jest z nieprawidłowościami w obrębie rozwijającego się płodu, błon płodowych, pępowiny lub łożyska. Do typowych objawów mogących świadczyć o poronieniu zalicza się m.in silne krwawienie, bóle brzucha, skurcze czy obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Wówczas należy jak najszybciej zgłosić się do szpitala, gdyż konieczny może okazać się zabieg łyżeczkowania lub podanie leków.
• Nadżerki lub polipy szyjki macicy w tym przypadku konieczne jest wykonanie badania cytologicznego i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Wszelkie zmiany w obrębie szyjki macicy zwykle przez długi okres czasu nie dają żadnych objawów, z czasem jednak mogą być przyczyną takich dolegliwości jak bólu brzucha, obfite miesiączki lub krwawienia między nimi.

Implantacja zarodka – kiedy wykonać test?

Zaleca się, by test ciążowy z moczu wykonać najwcześniej w terminie spodziewanej miesiączki, czyli ok. 14 dni po owulacji. Jeśli test zostanie wykonany zbyt wcześnie, istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania fałszywie negatywnego wyniku (wówczas poziom beta-HCG nawet u kobiet będących w ciąży może być w tym czasie zbyt niski, by go wykryć). Po otrzymaniu wyniku wskazującego na ciążę należy zawsze potwierdzić jej prawidłowe umiejscowienie w trakcie badania USG.

W Zięba Clinic wykonujemy wszystkie niezbędne badania, by potwierdzić bądź wykluczyć ciążę, a także pomagamy w leczeniu niepłodności. Otaczamy nasze Pacjentki opieką zgodną z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, prowadząc ciąże zarówno fizjologiczne, jak i powikłane.