Słowniczek: “A” (część 2)

Diagnostyka i leczenie niepłodności wiążą się z pojęciami używanymi przez lekarzy i embriologów, które nie zawsze są zrozumiałe dla pacjentów. Pojawiają się też w artykułach, które można przeczytać w internecie (i nie tylko), czy w wynikach badań. Chcielibyśmy wyjaśnić terminy, z którymi można się stosunkowo często spotkać, a które nie zawsze są do końca jasne. Dziś zapraszamy do lektury części drugiej.

Anejakulacja – całkowity brak wytrysku. Może być związany z zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego lub wynikać z działania leków (przeciwdepresyjnych, antypsychotycznych i obniżających ciśnienie krwi) lub alkoholu.

Aneuploidia – zmiana całkowitej, prawidłowej liczby chromosomów. Stwierdzana u ok. 50% samoistnie poronionych płodów. Może być przyczyną wewnątrzmacicznego opóźnienia rozwoju płodu i wad wrodzonych (np. zespołu Downa, Edwardsa, Klinefeltera czy Turnera).

Anowulacja – brak owulacji, czyli uwolnienia komórki jajowej przez dojrzały pęcherzyk jajnikowy. Cykle bezowulacyjne są częstą przyczyną niepłodności. U ich podłoża leżą zaburzenia hormonalne, w tym zespół policystycznych jajników, hyperprolaktynemia czy choroby tarczycy.

Anulowanie cyklu – cykl związany z technikami wspomaganego rozrodu, który był stymulowany lub obserwowany w celu leczniczym (wykonania zabiegu), a który nie zakończył się zgodnie z założeniami. Na przykład: hormonalna stymulacja jajeczkowania nie zakończona punkcją jajników lub obserwacja cyklu nie zakończona transferem zarodków.

ART – techniki rozrodu wspomaganego (od angielskiego assisted reproductive technology). Obejmują wszystkie sposoby leczenia i procedury, podczas których komórki jajowe, plemniki i zarodki są poddawane zabiegom poza organizmem (czyli in vitro) w celu uzyskania ciąży. Zaliczamy tutaj na przykład zapłodnienie pozaustrojowe, transfer zygoty/zarodka, kriokonserwację gamet/zarodków, dawstwo zarodków i inne.

Aspermia – pojęcie to dotyczy znacznego zmniejszenia objętości ejakulatu (0 – 0,5 ml). W prawidłowych warunkach nasienie powinno mieć objętość co najmniej 1,5 ml. Jeżeli przyczyną bardzo niskiej objętości ejakulatu nie jest błąd popełniony przy oddawaniu próbki (może się zdarzyć, że nie całe nasienie zostało oddane do pojemnika), należy wykonać badanie moczu na obecność plemników. Najczęstszą przyczyną aspermii jest bowiem ejakulacja wsteczna do pęcherza moczowego.

Autoaglutynacja –zjawisko zlepiania się ze sobą ruchliwych plemników. Tworzą się ich skupiska (aglutynaty) i plemniki zostają „uwięzione”. Nie mają więc zdolności ruchu progresywnego, co uniemożliwia zapłodnienie. W zależności od ilości zlepionych plemników wyróżniamy 4 stopnie autoaglutynacji: aglutynację izolowaną, średnią, obfitą i masywną. Przyczyny ty najczęściej obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu oraz stany zapalne.

Azoospermia – całkowity brak plemników w nasieniu. Wyróżniamy azoospermię obstrukcyjną (spowodowana niedrożnością dróg wyprowadzających nasienie) oraz nieobstrukcyjną (u podłoża której leżą zaburzenia spermatogenezy).