Słowniczek: “A” (część 1)

Diagnostyka i leczenie niepłodności wiążą się z pojęciami używanymi przez lekarzy i embriologów, które nie zawsze są zrozumiałe dla pacjentów. Pojawiają się też w artykułach, które można przeczytać w internecie (i nie tylko), czy w wynikach badań. Chcielibyśmy wyjaśnić terminy, z którymi można się stosunkowo często spotkać, a które nie zawsze są do końca jasne. Dziś zapraszamy do lektury części pierwszej.

Assisted hatching – technika stosowana podczas procedury zapłodnienia in vitro. Polega na nacięciu osłonki otaczającej zarodek (laserowo, mechanicznie lub chemicznie). Ma na celu ułatwienie zarodkowi wyklucia się z osłonki i implantację w błonie śluzowej macicy.

Aberracje chromosomowe – zmiany w strukturze lub liczbie chromosomów.. Mogą prowadzić do wystąpienia chorób genetycznych (np. zespołu Downa, Edwardsa, Turnera, Klinefeltera) oraz wczesnych poronień.

Adopcja oocytów – podczas procedury zapłodnienia pozaustrojowego para otrzymuje komórki jajowe, podarowane przez inną kobietę. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie ciąży w sytuacjach takich jak na przykład niemożność pobrania oocytów od pacjentki w przypadku przedwczesnego wygasania czynności jajników lub innych schorzeń.

Adopcja zarodków – para, która nie może mieć swoich dzieci, nie przechodzi całego cyklu zapłodnienia pozaustrojowego. Wykonywany jest transfer zarodka lub zarodków, pochodzących z gamet (komórki jajowej i plemnika) innej pary.

Akrosom – struktura znajdująca się w główce plemnika, przypominająca czapeczkę. Zawiera enzymy trawiące, które umożliwiają plemnikowi pokonanie otoczki komórki jajowej, wniknięcie do jej wnętrza i zapłodnienie.

Amenorrhoea– brak miesiączki. Pierwotny brak miesiączki oznacza, że kobieta mimo przejścia okresu dojrzewania nigdy nie miesiączkowała; wtórny dotyczy zaniku i braku miesiączki u kobiety w wieku rozrodczym przez 6 miesięcy.

AMH, hormon antymullerowski – hormon wytwarzany przez jądra u mężczyzn i jajniki u kobiet. W życiu płodowym ma kluczowe znaczenie w rozwoju płci dziecka. Jego stężenie we krwi mówi o rezerwie jajnikowej kobiety, dzięki czemu pomaga w określeniu jej płodności lub stwierdzeniu zespołu policystycznych jajników.

Analogi GnRH – leki stosowane w hormonalnej stymulacji jajeczkowania. Ich działanie polega na blokowaniu wydzielania gonadotropin (LH i FSH) przez przysadkę mózgową. Dzięki temu, z wykorzystaniem innych leków, lekarz prowadzący stymulację kontroluje wzrost pęcherzyków jajnikowych, zawierających dojrzewające komórki jajowe.

Androgeny –steroidowe hormony płciowe: testosteron, dihydrotestosteron, androsteron, androstendion, DHEA (dehydroepiandrosteron). Są nazywane hormonami męskimi, ale w warunkach fizjologicznych, w mniejszych ilościach są produkowane także w organizmie kobiety.

Andrologia –dziedzina medycyny zajmująca się fizjologią, diagnostyką i leczeniem męskiego układu rozrodczego. Łączy wiele dyscyplin, między innymi elementy urologii, endokrynologii, medycyny rozrodu, embriologii, genetyki, psychologii, onkologii czy immunologii.