Niepłodność wtórna – przyczyny, objawy i leczenie

Niepłodność wtórna to problem z zajściem w ciążę, występujący u kobiet lub mężczyzn posiadających już własne potomstwo. Jest wiele możliwych przyczyn przypadłości, a niektóre z nich można wyeliminować, dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym i leczniczym. Dlatego w przypadku problemów z zajściem w ciążę należy zawsze skonsultować się ze specjalistą. Dowiedz się, jakie objawy mogą wskazywać na niepłodność wtórną. Kogo najczęściej dotyczy? Jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia?

Czym jest niepłodność wtórna?

Niepłodność wtórna to problem z poczęciem, który dotyka zarówno par, jak i kobiet i mężczyzn, mających już biologiczne dziecko. Ponieważ trudności z zajściem w ciążę dotyczą osób, które wcześniej nie miały takich problemów i nie mogą mieć one przyczyny pierwotnej.

Na wystąpienie niepłodności wtórnej może wpływać wiele czynników zdrowotnych, leżących po stronie kobiet lub mężczyzn, dlatego diagnostyka powinna zawsze dotyczyć obojga partnerów. Należy również pamiętać, że niezależnie od tego, czy para posiada już jedno dziecko (lub więcej), niepłodność wtórna może być niemal tak samo stresująca i trudna emocjonalnie, jak niepłodność pierwotna, dlatego wymaga profesjonalnego i kompleksowego podejścia oraz zaangażowania specjalistów.

Co wskazuje na wtórną niepłodność – objawy

Najbardziej oczywistym objawem niepłodności wtórnej są trudności z zajściem w ciążę, jednak posiadanie potomstwa może prowadzić do mylnego przekonania, że to tylko przejściowe problemy. Z czasem długotrwałe i regularne starania wzbudzają niepokój i mogą skierować uwagę na inne dolegliwości, takie jak m.in.:

• zaburzenia owulacji,
• nieregularne cykle miesiączkowe,
• krwawienia międzymiesiączkowe,
• nietypowe bóle i dyskomfort w podbrzuszu,
• zaburzenia hormonalne,
• problemy z erekcją, czy wytryskiem.

Przyczyny niepłodności wtórnej

Niepłodność wtórna może mieć wiele możliwych przyczyn, które mogą dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Chociaż problemy z płodnością pojawiają się na różnych etapach życia, najczęstszą przyczyną niepłodności wtórnej u kobiet jest wiek i niewielka liczba pęcherzyków jajnikowych, jak również: zaburzenia owulacji, zaburzenia hormonalne, niedrożność jajowodów (spowodowana np. przez endometriozę lub przebyte zabiegi narządów rodnych), silny stres, niektóre choroby przewlekłe, a także konsekwencje określonych procedur medycznych.

Niepłodność wtórna po poronieniu

Poronienie to trudne i emocjonalnie wyczerpujące doświadczenie, które może mieć również skutki fizyczne wpływające na płodność. U niektórych kobiet posiadających dziecko, poronienie może przyczynić się do wystąpienia niepłodności wtórnej na skutek uszkodzenia narządów rodnych (np. po ciąży pozamacicznej, czy zabiegach medycznych np. łyżeczkowaniu macicy). Należy również pamiętać, że nawet jeśli narządy rodne nie zostały w żaden sposób uszkodzone, przeżyta trauma może utrudniać zajście w kolejną ciążę.

Niepłodność wtórna po cesarskim cięciu

Cesarskie cięcie to poważny zabieg chirurgiczny, który może mieć długoterminowe skutki i mieć związek z niepłodnością wtórną. Wśród najczęstszych przyczyn problemów z płodnością po cesarskim cięciu wymienia się blizny w macicy kobiety oraz zrosty w obrębie miednicy mniejszej, mogące prowadzić np. do niedrożności jajowodów.

Niepłodność wtórna po porodzie

Poród, niezależnie od jego przebiegu, może wywołać problem niepłodności wtórnej, szczególnie jeśli dochodzi do uszkodzeń narządów rodnych (zwłaszcza przy porodach dzieci o dużej masie lub nieprawidłowym ułożeniu), powikłań okołoporodowych (np. krwotoków lub konieczności przeprowadzenia łyżeczkowania), lub infekcji.

Niepłodność wtórna po urazach i zabiegach

Urazy i zabiegi medyczne w obrębie narządów rodnych lub jamy brzusznej mogą znacząco wpłynąć na możliwość zajścia w ciążę. Przyczyny niepłodności wtórnej mogą wówczas obejmować: uszkodzenia narządów rodnych, obecność blizn lub zrostów, zaburzenia hormonalne lub funkcjonalne.

Niepłodność wtórna u mężczyzn

Podstawowym powodem niepłodności wtórnej w przypadku mężczyzn jest słaba jakość nasienia, na którą składa się wiele czynników mogących wpływać na poczęcie dziecka, m.in. obniżona liczba plemników, zaburzenia ich ruchliwości, czy nieprawidłowa morfologia. Jest wiele możliwych przyczyn spadku jakości plemników, m.in. przegrzewanie jąder, przebyte infekcje, obecność chorób przewlekłych, zaburzenia hormonalne, przyjmowanie niektórych leków, czy określony styl życia (np. palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, siedzący tryb życia).

Diagnostyka niepłodności wtórnej

Para posiadająca dziecko, która od 6 m-cy bezskutecznie stara się o kolejną ciążę i powiększenie rodziny, powinna zawsze skonsultować się z lekarzem. Szczegółowa diagnostyka kobiety i mężczyzny jest konieczna do rozpoznania niepłodności wtórnej, ustalenia przyczyn problemu i zaplanowania leczenia niepłodności.

Proces diagnostyczny u kobiet powinien obejmować przede wszystkim:

• wywiad medyczny i badanie fizykalne,
• kompleksowe badania hormonalne,
• badanie usg.,
• testy owulacyjne,
• histerosalpingografię (w dalszym etapie) – badanie rtg. narządów rodnych z użyciem kontrastu.

Natomiast diagnostyka u mężczyzn obejmuje m.in.:

• wywiad i badanie przedmiotowe,
• badania nasienia,
• badania laboratoryjne, pozwalające m.in. na wykluczenie ewentualnych zaburzeń hormonalnych,
• badanie usg. w celu wykrycia ewentualnych nieprawidłowości anatomicznych.

Pary zmagające się z niepłodnością wtórną, które nie mają wspólnego dziecka (ale mają dzieci z poprzednich związków), mogą również zostać skierowane na testy immunologiczne lub genetyczne.

Leczenie niepłodności wtórnej

https://ziebaclinic.pl/leczenie-nieplodnosci/ wtórnej zależy od zidentyfikowanej przyczyny problemu i może obejmować różne metody, od zmiany stylu życia po zaawansowane techniki wspomaganego rozrodu. Ważne jest, aby leczenie było dostosowane indywidualnie do potrzeb pary i przyniosło oczekiwane rezultaty – zajście w ciążę.

W zależności, co jest przyczyną niepłodności wtórnej, terapia może obejmować:

• leczenie farmakologiczne – przede wszystkim leki hormonalne, np. stymulujące owulację,
• zabiegi chirurgiczne – np. laparoskopowe usuwanie zrostów lub innych przeszkód uniemożliwiających zajście w ciążę,
• zmiana stylu życia – np. poprawa diety, redukcja stresu, zwiększenie aktywności fizycznej i rezygnacja z siedzącego trybu życia,
• techniki wspomaganego rozrodu (inseminacja, zapłodnienie in vitro) – w przypadku, gdy inne metody nie przynoszą oczekiwanych efektów lub nie mają szansy powodzenia.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące niepłodności wtórnej.