Leczenie niepłodności: Obserwacja cyklu. Jak duże ma znaczenie?

Tekst został opracowany przez dr n. med. Małgorzata Zięba.

Na naszym blogu pisaliśmy już o samodzielnej obserwacji cyklu menstruacyjnego. Wspominaliśmy też, że obserwację taką prowadzić może również ginekolog i może ona służyć wtedy rozpoznaniu przyczyn niepłodności u kobiet.

Obserwacja cyklu jest jednym z podstawowych badań w diagnostyce niepłodności. W badaniu tym śledzi się przebieg naturalnego cyklu menstruacyjnego, a więc kobieta nie powinna być poddana w tym czasie terapii hormonalnej, czy też stosować środków antykoncepcyjnych.

Przeprowadzając analizę cyklu menstruacyjnego wykonuje się badania ultrasonograficzne oraz badania krwi.

Za pomocą USG obserwuje się grubość i strukturę endometrium oraz rozwój pęcherzyków jajnikowych. Sprawdza się także, czy doszło do pęknięcia pęcherzyka Graafa, czyli do owulacji. Przy okazji lekarz może ocenić obecność i rodzaj śluzu szyjkowego. Często jednocześnie za pomocą analizy krwi sprawdza się poziom poszczególnych hormonów – zarówno tych, które odpowiedzialne są za bezpośrednią kontrolę przebiegu cyklu (GnRH, FSH, LH, estrogeny, progesteron), jak i tych, które mogą ten cykl zaburzać (np. androgeny, prolaktyna).

Badania z reguły wykonuje się w 3, 9 oraz 14 dniu cyklu. U każdej kobiety może to jednak wyglądać inaczej – wszystko zależy od indywidualnej długości cyklu menstruacyjnego. Wykonanie badania w odpowiednim momencie jest bardzo ważne, ponieważ tylko wtedy lekarz jest w stanie ocenić, czy i jakie nieprawidłowości występują.

Czasami, zwłaszcza kiedy kobieta miesiączkuje nieregularnie, dla uzyskania jak najbardziej wiarygodnego wyniku, konieczne jest przeprowadzenie obserwacji kilku cykli.

Wynik obserwacji cyklu menstruacyjnego dostarcza wielu podstawowych i cennych informacji. Przede wszystkim daje dokładny obraz funkcjonowania układu rozrodczego kobiety. Umożliwia tym samym wykrycie istniejących schorzeń i zaburzeń oraz często odnalezienie ich przyczyn.

Z drugiej strony prześledzenie przebiegu cyklu miesiączkowego może służyć wyznaczeniu dni, w których kobieta jest najbardziej płodna.

Obserwacja cyklu może być również niezbędna podczas wdrożonego leczenia. Po zdiagnozowaniu zaburzeń pozwala ocenić, czy leczenie zastosowane w celu wyregulowania cyklu jest skuteczne. Poza tym monitorowanie cyklu jest również niezbędne podczas stymulacji hormonalnej, którą stosuje się na przykład przed zabiegami inseminacji czy zapłodnienia pozaustrojowego.

Przebieg cyklu menstruacyjnego decyduje o płodności kobiety. Jego obserwacja to wyjątkowo efektywny sposób oceniania, czy układ rozrodczy kobiety funkcjonuje prawidłowo, dlatego opisane przez nas badanie zalicza się do najbardziej podstawowych analiz wykonywanych w klinikach leczenia niepłodności, również w Zięba Clinic.