Immunologia to dziedzina nauki opisująca mechanizmy obronne organizmu przed różnego rodzaju szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak drobnoustroje czy toksyny. Nasz układ odpornościowy jest odpowiedzialny również za zabezpieczenie organizmu przed potencjalnymi zagrożeniami wewnętrznymi wynikającymi z nieprawidłowych podziałów komórkowych lub zaburzenia ich funkcji.

W obronie przed patogenami biorą udział liczne komórki układu odpornościowego. Należą do niech między innymi limfocyty, które mają zdolność do produkcji swoistych przeciwciał przeciw określonemu białku, komórce lub związkowi chemicznemu. Taką odpowiedź nazywamy swoistą, gdyż reakcja organizmu pojawia się przeciw konkretnemu antygenowi. Innym typem obrony jest odpowiedź nieswoista, za którą odpowiadają takie komórki jak monocyty, makrofagigranulocyty. Jest to odpowiedź natychmiastowa, lecz nie jest precyzyjnie skierowana przeciw konkretnym antygenom.

Działanie układu odpornościowego jest bardzo złożone, a za jego sprawne funkcjonowanie odpowiadają białka zwane cytokinamiinterleukinami. To właśnie one pobudzają lub hamują aktywność komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej organizmu. Rozróżniamy liczne cytokiny i interleukiny, ich obecność oraz proporcje w jakich występują warunkują prawidłowe działanie układu odpornościowego. Zaburzenia w wydzielaniu cytokin, dysproporcje w różnych subpopulacjach komórek mogą skutkować nieprawidłowym działaniem naszego układu odpornościowego, co przejawia się rozwojem alergii (odpowiedzi układu odpornościowego na nieszkodliwe czynniki zewnętrzne) lub chorób autoimmunologicznych (odpowiedź układu odpornościowego skierowana przeciw własnym komórkom i tkankom). W przebiegu chorób autoimmunologicznych układ odpornościowy zaczyna rozpoznawać swoje tkanki jako nieprawidłowe, w wyniku czego dochodzi do ich niszczenia. Do chorób autoimmunologicznych należy między innymi toczeń, nieswoiste zapalenia jelit, choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów, objawem zaburzeń autoimmunologicznych może być także niepłodność.

Dlaczego immunologia ma znaczenie przy problemach z zajściem w ciążę?

Immunologia od lat obecna jest w położnictwie, ginekologii oraz medycynie rozrodu. To właśnie reakcje obronne organizmu mogą doprowadzić do konfliktu serologicznego występującego między matką a płodem. Obecnie w celu zapobiegania występowania konfliktu serologicznego rutynowo wykonuje się odpowiednie badania krwi, które gdy to konieczne, pozwalają na zastosowanie odpowiedniej profilaktyki farmakologicznej.

Innym obszarem w medycynie rozrodu, w którym przeprowadza się badania układu odpornościowego, jest diagnostyka przyczyn poronień nawykowych oraz niepłodności o niewyjaśnionej wcześniej przyczynie. Spopularyzowanie badań immunologicznych umożliwiło postawienie diagnozy w wielu przypadkach niepłodności o wcześniej nieznanym podłożu. W przypadku niepłodności immunologicznej, gdy układ odpornościowy nie działa prawidłowo, organizm zwraca się przeciwko komórkom rozrodczym lub przeciwko zarodkowi uniemożliwiając zapłodnienie lub będąc przyczyną poronień na wczesnym etapie ciąży.

Co to jest niepłodność autoimmunologiczna?

Najczęściej (90%) za niepłodność immunologiczną odpowiadają zaburzenia autoimmunologiczne, kiedy organizm niszczy swoje własne komórki i tkanki. Wówczas układ odpornościowy produkuje przeciwciała zwane autoprzeciwciałami. Takie zaburzenie funkcji układu odpornościowego prowadzi do rozwoju choroby autoimmunologicznej, która objawiać się może jako niepłodność lub może być przyczyną utarty ciąży.

Co to jest niepłodność alloimmunologiczna? 

O zaburzeniach alloimmunologicznch mówimy, gdy organizm kobiety nieprawidłowo reaguje na antygeny partnera i w wyniku tego niszczy plemniki lub zarodek. Za sytuację taką może odpowiadać dysproporcja w różnych typach limfocytów, nadmierna aktywność cytokin prozapalnych oraz nieprawidłowa liczba lub aktywność komórek NK (natural killer). Komórki NK są obecne u kobiet, u których ciąża przebiega prawidłowo. Jednak, gdy ich liczba lub aktywność jest nieprawidłowa, następują procesy patologiczne, takie jak rozpoznawanie plemników lub zarodka jako komórki obce, a następnie niszczenie ich.

Ponadto kobiecy układ odpornościowy także może wytwarzać przeciwciała przeciwplemnikowe, które utrudniają dotarcie plemnikom do oocytu.

Jaką rolę w utrzymaniu ciąży odgrywają przeciwciała blokujące?

Istotną rolę w utrzymaniu ciąży odgrywają przeciwciała blokujące, które zabezpieczają zarodek przed działaniem układu odpornościowego matki. Ich niedobór może być kolejną przyczyną poronień nawykowych o podłożu immunologicznym.

Jakie badania należy wykonać, aby sprawdzić czy problemy z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem mają podłoże immunologiczne?

Ten temat omówimy w jednym z kolejnych artykułów.
 
Oceń post

Ostatnie wpisy

Wyślij e-mail lub zadzwoń


Skontaktuj się z nami


Masz pytania? Zadzwoń
+48 32 202 36 35

Napisz wiadomość
info@ziebaclinic.pl