Bolesna owulacja – jak rozpoznać i jak sobie radzić?

Bolesna owulacja jest zjawiskiem, z którym boryka się wiele kobiet w wieku rozrodczym. Chociaż dla niektórych ból owulacyjny to jedynie łagodny dyskomfort, u innych ostry i kłujący ból jajnika i brzucha w czasie jajeczkowania może wpływać na znaczne pogorszenie samopoczucia i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Ból koncentruje się zwykle po jednej stronie podbrzusza, co pozwala powiązać go z procesem owulacji, zwłaszcza u kobiet, które mają regularne cykle. Zdarza się jednak, że silne bóle świadczą o poważniejszych przypadłościach, dlatego zawsze wymagają konsultacji z lekarzem. O czym świadczy bolesne jajeczkowanie i jak rodzić sobie z bolesną owulacją?

Czym jest owulacja?

Owulacja jest kluczowym elementem cyklu menstruacyjnego kobiety, polegającym na pęknięciu dojrzałego pęcherzyka Graafa i uwolnieniu dojrzałej komórki jajowej z jajnika. Cały proces ma miejsce w połowie cyklu menstruacyjnego, zwykle około 14 dni przed następną menstruacją w cyklu 28-dniowym.

Owulacja sterowana przez złożony układ hormonalny, obejmujący zarówno hormony wytwarzane przez mózg, jak i te produkowane przez jajniki. W pierwszej fazie cyklu, pod wpływem FSH, w jajnikach zaczynają dojrzewać pęcherzyki zawierające komórki jajowe. Wzrost poziomu estrogenu stymuluje następnie pogrubianie błony śluzowej macicy, przygotowując ją na ewentualne przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Około połowy cyklu menstruacyjnego gwałtowny wzrost poziomu LH prowadzi do pęknięcia najbardziej dojrzałego pęcherzyka i uwolnienia komórki jajowej, która jest następnie przechwytywana przez lejek jajowodu, gdzie może dojść do spotkania z plemnikiem i ewentualnego zapłodnienia. W takim przypadku zarodek zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy, rozpoczynając ciążę. W przypadku, gdy zapłodnienie nie nastąpi, zarówno niewykorzystana komórka jajowa, jak i błona śluzowa macicy, która się zagęściła w przygotowaniu na ciążę, zostaną usunięte z organizmu podczas menstruacji.

Ból owulacyjny – co to jest?

Ból brzucha w czasie owulacji, znany również jako bolesna owulacja, to specyficzny rodzaj dyskomfortu związany z procesem uwalniania komórki jajowej przez jajnik w trakcie cyklu menstruacyjnego. W przeciwieństwie do bólu menstruacyjnego, który zazwyczaj występuje tuż przed lub w trakcie miesiączki, ból brzucha w trakcie owulacji pojawia się mniej więcej w połowie cyklu.

Bolesna owulacja może objawiać się jako ostry, przeszywający ból po jednej stronie brzucha, odzwierciedlając lokalizację owulującego jajnika. Ból przy owulacji jest krótkotrwały i zwykle nie trwa dłużej niż kilka godzin, chociaż może utrzymywać się nawet przez dwa dni.

Chociaż ból brzucha podczas owulacji jest zazwyczaj zjawiskiem naturalnym i nie wymaga leczenia, zdarza się, że zmienia się jego intensywność lub charakter, co może być wskazaniem sygnał do konsultacji z lekarzem. Niepokojące objawy, takie jak bardzo bolesna owulacja, dolegliwości bólowe trwające dłużej niż kilka dni, lub nietypowe dolegliwości towarzyszące (np. krwawienie, rozlany ból, gorączka) zawsze wymagają dodatkowych badań w celu wykluczenia poważnych problemów zdrowotnych, takich jak stan zapalny jajników, torbiele jajników, guzy, endometrioza, a nawet zapalenie wyrostka robaczkowego.

Przyczyny bólu owulacyjnego?

Mechanizm powstawania bólu owulacyjnego nie jest do końca jasny, ale może wynikać z rozciągnięcia otoczki jajnika podczas uwalniania komórki jajowej, lub podrażnienia błony otrzewnej w wyniku kontaktu z płynem z pęcherzyka owulacyjnego. Innym możliwym wyjaśnieniem są skurcze jajowodu, dzięki którym komórka jajowa przesuwa się do macicy. Za bóle owulacyjne może także odpowiadać intensywne przekrwienie jajowodów oraz wysoki poziom estrogenów wpływający na nadmierne napinanie mięśni i więzadeł podbrzusza oraz miednicy mniejszej.

Ból owulacyjny i inne objawy owulacji

Owulacja może objawiać się na różne sposoby. Wiele kobiet odczuwa w tym czasie dolegliwości bólowe w obrębie jamy brzusznej. Cechą charakterystyczną bolesnej owulacji jest to, że tępy lub kłujący ból odczuwany jest:

• w połowie cyklu menstruacyjnego,
• przez kilka godzin, maksymalnie przez dwa dni,
• po jednej stronie podbrzusza, w okolicy jajnika,
• w okolicy lędźwiowo-krzyżowej,
• jako dyskomfort promieniujący w kierunku podbrzusza.

Jednostronnemu bólowi podbrzusza przy owulacji mogą towarzyszyć:

• nudności,
• osłabienie, zmęczenie, pogorszenie samopoczucia,
• nieznaczne podwyższenie temperatury ciała,
• niewielkie krwawienie lub plamienie z dróg rodnych,
• obrzęk warg sromowych,
• gęsta, biała wydzielina z pochwy,
• tkliwość piersi,
• zwiększony popęd seksualny.

Występowanie objawów w połowie cyklu z dużym prawdopodobieństwem świadczy o owulacji. W aptece można kupić także specjalne testy owulacyjne, które pomogą określić, czy odczuwane bóle są efektem jajeczkowania. Jeśli wynik testu będzie negatywny, a objawy bólowe nadal się utrzymują, należy skonsultować się z ginekologiem.

Ból owulacyjny – ile trwa?

Ból owulacyjny może trwać zaledwie kilka minut, jednak najczęściej utrzymuje się przez kilka, kilkanaście godzin. U niektórych kobiet przedłuża się nawet do 2 dni.

Warto podkreślić, że nie wszystkie kobiety doświadczają dolegliwości bólowych. Ponadto mogą one występować tylko w niektórych miesiącach.

Co pomaga na ból owulacyjny – jak złagodzić dolegliwości?

Bolesna owulacja może być bardzo dokuczliwą dolegliwością. Niektórym kobietom mogą być potrzebne leki przeciwbólowe lub rozkurczowe. Pomocne mogą być również domowe sposoby, które u wielu kobiet zmniejszają ból jajnika. W przypadku bolesnego jajeczkowania warto zastosować:

• ciepłe okłady (termofor, poduszka termiczna) na podbrzusze,
• masaż wibracyjny podbrzusza pistoletem do masażu,
• automasaż podbrzusza (najlepiej po wcześniejszej konsultacji z fizjoterapeutą uroginekologicznym),
• ciepłą, relaksującą kąpiel,
• odpowiednie nawodnienie organizmu.

Jeśli jednak bolesne owulacje są uciążliwe, warto skonsultować się z lekarzem i/lub fizjoterapeutą uroginekologicznym. Ból może świadczyć o zbyt mocno napiętych strukturach podbrzusza i/lub dna miednicy. Fizjoterapeuta poprzez terapię manualną jamy brzusznej, dna miednicy, a także poprzez zadane ćwiczenia wpłynie na rozluźnienie napiętych tkanek i przyczyni się do zmniejszenia objawów bólowych podczas kolejnej owulacji.

Należy zaznaczyć, iż silny ból brzucha, bez względu na przyczynę, wymaga konsultacji lekarskiej. Być może silny ból wywołany jest zaburzeniami hormonalnymi. Ginekolog zbada przyczynę, a w razie potrzeby, zaproponuje odpowiednie leczenie farmakologiczne. Ostry ból brzucha może być także wynikiem zapalenia wyrostka robaczkowego, lub innych poważnych schorzeń, dlatego w żadnym wypadku nie należy go bagatelizować.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące bolesnej owulacji.