Sposoby łagodzenia bólu porodowego

Ból towarzyszący kobiecie podczas prawidłowo przebiegającego porodu jest zjawiskiem fizjologicznym. Jeżeli jednak odczuwanie bólu przez rodzącą jest nadmierne, może prowadzić do komplikacji takich jak niedotlenienie dziecka czy zaburzenia lub nawet wygaśnięcie akcji skurczowej.

Każda kobieta odczuwa bóle porodowe na swój sposób. Dla jednych są one nie do zniesienia, inne są w stanie sobie z nimi poradzić. Na odczuwanie bólu wpływają:

• wielkość dziecka,
• elastyczność tkanek miękkich i więzadeł,
• indywidualny próg wrażliwości bólowej,
• poziom lęku i stresu,
• subiektywne poczucie kontroli porodu.

Istnieją różne metody łagodzenia bólu porodowego. Wybór zależy od kilku czynników. Metodę należy dostosować do konkretnej sytuacji i etapu porodu, po rozważeniu możliwości wystąpienia ewentualnych skutków ubocznych.

Metody niefarmakologiczne

Opierają się na usuwaniu czynników zakłócających hormonalne mechanizmy sterujące porodem i prowadzą do rozluźnienia się rodzącej kobiety, co redukuje mimowolne napinanie ciała. Wspierają naturalny przebieg porodu, a co najważniejsze nie mają negatywnego oddziaływania ani na mamę, ani na przychodzące na świat dziecko. Co więcej zazwyczaj nie wymagają stosowania specjalistycznego sprzętu, co zwiększa ich dostępność. Nie zakłócają kontaktu rodzącej z położną i z noworodkiem. Zaliczamy do nich:

• udzielanie ciągłego wsparcia rodzącej,
• świadome oddychanie oraz rozluźnianie ciała,
• masaże,
• ciepłe lub zimne okłady,
• zmiany pozycji rodzącej,
• aromaterapię,
• poród w wodzie.

Metody farmakologiczne

Pomimo iż prowadzą do wyeliminowania dolegliwości bólowych, ich rutynowe stosowanie powinno być ograniczanie. Według licznych badań naukowych mają negatywny wpływ zarówno na matkę, jak i na dziecko. W Polsce najczęściej stosuje się:

• Petydyna – silny lek przeciwbólowy i rozkurczowy, należący do opiatów, pochodna morfiny. U rodzącej kobiety może spowodować mdłości, wymioty, zawroty głowy i zaburzenia oddychania. Jako że petydyna przechodzi przez barierę łożyskową, trafia również do organizmu rodzącego się dziecka. Skutkiem mogą być zaburzenia oddychania (a nawet jego zatrzymanie) oraz osłabienie odruchów noworodka.
• Znieczulenie zewnątrzoponowe – obecnie nazywane złotym standardem łagodzenia bólu porodowego. Nie jest jednak pozbawione wad, może prowadzić do wydłużenia I i II okresu porodu, nieprawidłowego ułożenia dziecka, spadku ciśnienia krwi u rodzącej (a więc niedotlenienia dziecka) a także konieczności wykonania cesarskiego cięcia.