Leczenie niepłodności: kiedy powinniśmy udać się do specjalisty?

Nie zawsze jest tak, że poczęcie dziecka następuje w momencie wybranym przez parę. Czasem trzeba troszkę poczekać, a niekiedy nawet długie miesiące starań nie przynoszą rezultatów.

Czy zawsze oznacza to problemy z płodnością? Kiedy możemy mówić o niepłodności i kiedy należy udać się do specjalisty?

Według przyjętej definicji o niepłodności mówimy wtedy, gdy para stara się o poczęcie przynajmniej od roku, przy częstotliwości współżycia 3-4 razy tygodniowo, bez stosowania jakichkolwiek środków antykoncepcyjnych. Przy mniej regularnych i rzadszych stosunkach czas starań może wydłużyć się do dwóch lat.

Jeśli więc ktoś bezskutecznie stara się o dziecko przez pół roku, to nie musi to być jeszcze powód do zmartwień. Dopiero rok (względnie dwa lata) starań nie przynoszących rezultatów może oznaczać, że pary dotyczy problem niepłodności.

Zdarza się, że specjalistę warto odwiedzić wcześniej niż po upływie roku, czy dwóch lat. W przypadku kobiet do wcześniejszego zgłoszenia się do lekarza skłonić powinny: zaburzenia cyklu – do najczęstszych zaburzeń cyklu menstruacyjnego zaliczamy:

• amenorrhea – brak miesiączki: pierwotny (pierwsza miesiączka nie wystąpiła) lub wtórny (brak miesiączki przez minimum sześć miesięcy),
• oligomenorrhoea – rzadko występujące krwawienia miesięczne – co 6-12 tygodni,
• polymenorrhoea – krwawienia miesięczne występujące częściej niż fizjologicznie,
• hypomenorrhoea – skąpe krwawienia miesięczne,
• hypermenorrhoea – obfite krwawienia miesięczne, odchodzenie skrzepów krwi,
• dysmenorrhoea – krwawienia miesięczne z towarzyszącymi silnymi bólami kolkowymi,
• menorrhagia – krwawienia miesięczne bardzo obfite i trwające zbyt długo,
• metrorrhagia – nieznaczna utrata krwi pomiędzy normalnymi krwawieniami menstruacyjnymi,
• wiek powyżej 35 lat – z wiekiem płodność kobiet zmniejsza się,
• brak pewności, czy ma się zdrowy układ rozrodczy i/lub dolegliwości bólowe, mogące mieć przyczynę ginekologiczną (np. ból w podbrzuszu),
• wystąpienie w przeszłości ciąży pozamacicznej lub poronień,
• stwierdzone włókniako-mięśniaki.

Decyzję o wcześniejszej wizycie u lekarza powinni podjąć mężczyźni:

• którzy przeszli leczenie radio – lub chemioterapią,
• u których stwierdzono obecność żylaków powrózka nasiennego,
• u których zstąpienie jąder do moszny nie nastąpiło lub dokonano zabiegu sprowadzenia jąder do moszny,
• którzy zauważyli problemy z ejakulacją lub ich nasienie jest przejrzyste, ma zmieniony wygląd.

Ponadto para powinna wcześniej niż po roku skonsultować się z lekarzem, jeśli:

• stan zdrowia któregoś z partnerów się pogorszył (pojawiło się zmęczenie, stres, stany zapalne, choroby na tle nerwowym, spadek odporności),
• któreś z partnerów cierpiało na stany zapalne lub przeszło zabiegi chirurgiczne w obrębie narządów płciowych lub miednicy,
• któreś z partnerów cierpiało na choroby przenoszone drogą płciową,
• któreś z partnerów chorowało na nowotwór.

Jeśli zarówno kobieta jak i mężczyzna są zdrowi, zawsze można porozmawiać z ginekologiem. Ginekolog nie tylko może pomóc przyszłym rodzicom wybrać najbardziej odpowiedni moment w cyklu na poczęcie, ale także zwróci uwagę na zdrowy styl życia (np. już w trakcie przygotowań dobrze jest zażywać kwas foliowy), zaleci suplementację, sprawdzi czy nie ma żadnych infekcji ani innych problemów, które mogłyby zagrozić ciąży lub zdrowiu matki itd.

Trudności z zajściem w ciążę nie muszą oznaczać niepłodności. Starając się o dziecko trzeba przede wszystkim zaufać swojemu ciału i partnerowi. Największym sprzymierzeńcem przyszłych rodziców jest spokój. Dopiero kiedy problem nie ustępuje należy zgłosić się do specjalisty.