Wiek mężczyzny, a skuteczność leczenia niepłodności

U mężczyzn, w przeciwieństwie do kobiet, nie występuje menopauza czy inne łatwe do zidentyfikowania oznaki, świadczące o spadku płodności związanym z wiekiem. Podczas gdy wiek kobiety jest jednym z głównych czynników branych pod uwagę podczas planowania ciąży (zarówno naturalnego, jak i z pomocą technik medycyny wspomaganego rozrodu), na panów zazwyczaj nie zwraca się w tej kwestii większej uwagi.

Tymczasem przeprowadzono już badania naukowe, których wyniki wyraźnie wskazują na obniżanie się męskiej płodności wraz z upływającym czasem, głównie ze względu na gromadzenie się niekorzystnych zmian w DNA plemników. Badania te dotyczyły jednak par starających się o dziecko samodzielnie. Tym razem badacze z Harvardu postanowili sprawdzić, czy wiek partnera ma wpływ na skuteczność procedury zapłodnienia in vitro.

W tym celu przeanalizowano dane dotyczące prawie 19 000 cykli IVF przeprowadzonych u niemal 8 000 par w ośrodku leczenia niepłodności w Bostonie w latach 2000 – 2014. Pary, które wzięto pod uwagę, podzielono na kilka grup wiekowych (<30, 30-35, 35-40, 40-42 i >42 lat) i przeanalizowano prawdopodobieństwo powodzenia terapii, określonej jako szansa na ciążę zakończoną żywym urodzeniem. Okazało się, że w przypadku par, w których partner był równolatkiem kobiety lub był od niej młodszy, wiek mężczyzny nie miał wpływu na skuteczność procedury. Podobny brak zależności stwierdzono u par, w których partnerka miała 40 – 42 lata lub więcej. W przypadku kobiet młodszych, wiek mężczyzny miał już natomiast wyraźny negatywny wpływ i był tym większy i wyraźniejszy, im starszy był partner. Na przykład wśród pacjentek poniżej 30 roku życia skuteczność wynosiła 73% gdy ich partner miał 30 – 35 lat. W grupie, gdzie wiek mężczyzny zawierał się w granicach 40 – 42 lat, odsetek ten spadał do 46%.

Wiek bardziej istotny u kobiet niż mężczyzn

Niewątpliwie wiek jest czynnikiem ograniczającym płodność w zdecydowanie większym stopniu w przypadku kobiet niż mężczyzn, u których zmiany zachodzące wraz z upływem czasu nie są tak wyraźne. Jednakże, im starszy jest mężczyzna, tym większe prawdopodobieństwo wydłużenia czasu starań o potomstwo, zarówno tych naturalnych, jak i wspomaganych medycznie. Ze względu na pogarszanie się parametrów nasienia, gromadzące się z czasem uszkodzenia DNA plemników oraz zmiany epigenetyczne, wiek mężczyzny może pogarszać mechanizmy zapłodnienia, implantacji i rozwoju zarodkowego, prowadząc także do zwiększonego ryzyka wystąpienia poronienia.