Toksoplazmoza. Co to za choroba, i czy jest groźna dla kobiet w ciąży?

Toksoplazmoza jest chorobą wywoływaną przez infekcję pierwotniakiem Toxoplasma gondii. Jest on szczególnie niebezpieczny dla osób o obniżonej odporności oraz dla kobiet w ciąży, ponieważ może skutkować zaburzeniami rozwoju płodu, szczególnie w odniesieniu do układu nerwowego (m .in. małogłowiem, wodogłowiem, zapaleniem siatkówki, niedosłuchem), a nawet śmiercią wewnątrzmaciczną.

Toksoplazmozą można zarazić się poprzez:

• spożycie niedogotowanych lub zanieczyszczonych pokarmów (do zanieczyszczenia może dojść także przez używanie źle umytych noży czy desek kuchennych),
• spożycie nieumytych warzyw, owoców,
• picie zanieczyszczonej wody,
• niedokładne mycie rąk po przygotowywaniu na przykład surowego mięsa albo kontakcie z odchodami kota (na przykład przy czyszczeniu kuwety, pracy w ogródku),
• transfuzję zakażonej krwi,
• przeszczep zakażonego organu
• pracę z zakażonym materiałem np. w laboratorium.

Toxoplasma gondii przechodzi przez łożysko, dlatego też istnieje ryzyko przeniesienia infekcji z matki na rozwijający się płód. Dzieje się tak jednak tylko w przypadku infekcji nabytej w czasie ciąży. Zakażenie przebyte przed zajściem w ciążę zapewnia nabycie odporności na toksoplazmę (pod warunkiem, ze ciężarna nie cierpi na niedobory odporności).

W większości przypadków toksoplazmoza przebiega bezobjawowo, aczkolwiek może również dawać długo utrzymujące się objawy grypopodobne, takie jak:

• bóle mięśni,
• bóle głowy,
• gorączka,
• zmęczenie,
• powiększenie węzłów chłonnych.

Choroba może także przyjąć postać toksoplazmozy ocznej, której towarzyszy pogorszenie widzenia, mgliste widzenie, ból, zaczerwienienie i łzawienie oczu.

Diagnostyka toksoplazmozy opiera się na wykonaniu serologicznych badań krwi w kierunku obecności swoistych przeciwciał IgG i IgM. W przypadku stwierdzenia zakażenia u ciężarnej, konieczne może się okazać wykonanie amniopunkcji, która pozwoli stwierdzić, czy doszło do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu.

Leczenie opiera się na podawaniu antybiotyków i antagonistów kwasu foliowego (spiramycyny, sulfadiazyny, pirymetaminy).

W celu uniknięcia zakażenia należy:

• podczas kontaktu z ziemią (np. praca w ogródku) oraz czyszczeniu kociej kuwety używać rękawic ochronnych, a po jej zakończeniu starannie umyć ręce,
• unikać spożywania surowych lub niedogotowanych mięs i owoców morza,
• mrozić mięso na kilka dni przed ugotowaniem,
• dokładnie myć owoce i warzywa,
• nie spożywać niepasteryzowanego mleka (zwłaszcza koziego),
• dokładnie myć przybory kuchenne,
• unikać karmienia kotów surowym mięsem.