Przyczyny niepłodności: Wnętrostwo

Wnętrostwo oznacza niezstąpienie jądra lub obu jąder, które pozostaje (lub pozostają) poza moszną. Jest to jedna z najczęściej występujących wad rozwojowych u chłopców – dotyczy około 5% noworodków i występuje, jeżeli pojawią się nieprawidłowości w procesie zstępowania jąder. Są one związane z zaburzeniami hormonalnymi, genetycznymi oraz środowiskowymi występującymi w okresie ciąży.

Zstępowanie gonad męskich przebiega w trzech etapach. Proces rozpoczyna się już w 6 tygodniu życia płodowego i trwa do 24-35 tygodnia. Zazwyczaj całkowite zstąpienie jąder do moszny następuje w 30-32 tygodniu życia płodowego.

W zależności od przyczyn i czasu wystąpienia zaburzeń, jądro może przyjąć różne położenia. Na tej podstawie wyróżnia się:

• jądro brzuszne – zatrzymanie następuje w pierwszych etapach procesu
• jądro kanałowe – zatrzymanie na drodze prawidłowego zstępowania
• jądro przemieszczone – jądro zbaczające z prawidłowej drogi zstępowania
• jądro wędrujące – jądro, które podczas badania można sprowadzić do moszny, ale które ma stałą tendencję do cofania się do kanału pachwinowego.

Leczenie

Powinno zostać rozpoczęte pomiędzy 6 i 12 miesiącem życia chłopca i w zależności od rozpoznania klinicznego obejmuje:

• leczenie hormonalne,
• leczenie operacyjne (orchidopeksja).

Wnętrostwo a niepłodność

Ograniczenie płodności jest głównym powikłaniem niezstąpienia jądra. Dzieje się tak na skutek nieprawidłowości, które mogą dotyczyć ilości i funkcji komórek Sertoliego (wspierających proces powstawania plemników) i Leydiga (wytwarzających m.in. testosteron) i/lub samych komórek plemnikotwórczych. Jakość nasienia może być obniżona, może też występować azoospermia, czyli całkowity brak plemników w spermie. Nieprawidłową liczbę plemników stwierdza się u ponad 50% pacjentów z wnętrostwem jednostronnym i u około 80% pacjentów z obustronnym. Często stwierdza się także obecność przeciwciał przeciwplemnikowych.

Poza negatywnym wpływem na płodność, niezstąpienie jąder wiążę się także ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka jąder – jest ono aż o 40% wyższe niż u mężczyzn nie cierpiących na tę przypadłość.