Dlaczego jakość jajeczek pogarsza się wraz z wiekiem?

Niepłodność to problem dotyczący znacznej liczby par w Polsce i na świecie. Przyczyny leżą zarówno po stronie kobiet, mężczyzn, jak i obojga partnerów. W przypadku kobiet, jednym z ważniejszych aspektów wpływających na zdolności reprodukcyjne jest wiek. Z upływem lat zmniejsza się rezerwa jajnikowa, a ponadto pogorszeniu ulega jakość uwalnianych podczas owulacji komórek jajowych. Prowadzi to nie tylko do trudności z zajściem w ciążę, ale i do większej liczby poronień czy występowania nieprawidłowości genetycznych u dziecka.

Powodem jest powstawanie jajeczek aneuploidalnych, czyli o nieprawidłowej liczbie chromosomów. Biorąc pod uwagę fakt, że coraz więcej kobiet decyduje się na macierzyństwo po 35 roku życia lub później, naukowcy starają się odkryć przyczyny aneuploidii, a co za tym idzie, potencjalne sposoby by jej zapobiegać.

Jaka jest zależność?

Liczba chromosomów znajdujących się w dojrzałej komórce jajowej, która zostanie uwolniona podczas jajeczkowania, zależy od przebiegu podziałów komórkowych zachodzących w jajniku. Do tej pory uznawano, że za wzrost błędów w chromosomach jajeczek wraz z upływem lat odpowiedzialne są nieprawidłowości dotyczące kohezyny. Kohezyna jest białkiem odpowiedzialnym za utrzymanie prawidłowej struktury chromosomów.

Najnowsze badania, przeprowadzone przez naukowców z Kanady (University of Montreal Hospital Research Center) nie podważają dotychczas uznawanej teorii dotyczącej kohezyn, ale wskazują na kolejną potencjalną przyczynę nieprawidłowości dotyczących komórek jajowych. Stwierdzono, że winne mogą być także mikrotubule, czyli małe, cylindryczne struktury odpowiedzialne za rozdział chromosomów podczas podziału komórkowego. Z upływem czasu mikrotubule coraz częściej nie układają się w skoordynowany i prawidłowy sposób, ale asymetrycznie. Prowadzi to do nieprawidłowości przy rozdziale chromosomów i powstawania jajeczek o ich nieprawidłowej liczbie.

Naukowcy twierdzą, że u starszych kobiet aż w 50 procentach jajeczek chaotyczne funkcjonowanie mikrotubul prowadzi do nieprawidłowości. Badacze poszukują już możliwych sposobów i terapii, które pozwolą na „odmłodzenie” żeńskich komórek rozrodczych i pomoc kobietom borykającym się z problemami z zajściem w ciążę.