Czy cesarskie cięcie wykonuje się zbyt często?

Cesarskie cięcie jest najczęściej przeprowadzaną operacją na świecie. Odsetek porodów odbywających się tą drogą różni się w zależności od kraju. Zakres wynosi od 0,6% w Południowym Sudanie do 55,5% w Brazylii. Dotychczas Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization – WHO) zalecała, aby średni odsetek nie przekraczał 10 – 15%. W Polsce przez cesarskie cięcie na świat przychodzi ponad 37% noworodków.

Zalecenia do przeprowadzenia cesarskiego cięcia obejmują między innymi:

• brak postępu akcji porodowej (na przykład na skutek nierozwierania się szyjki macicy lub zbyt dużej główki dziecka),
• niedotlenienie dziecka,
• nieprawidłowe ułożenie dziecka (na przykład pośladkowe),
• poród przedwczesny,
• ciąża mnoga,
• łożysko przodujące,
• pępowina zaciśnięta wokół dziecka,
• problemy zdrowotne mamy (na przykład nadciśnienie, infekcje),
• przeszkoda w drogach rodnych (na przykład mięśniak).

Są sytuacje, w których wykonanie cesarskiego cięcia jest konieczne. Jak przy każdej operacji istnieje jednak ryzyko wystąpienia powikłań. Na przykład infekcji, krwotoku, powstawania niebezpiecznych skrzepów u kobiety oraz zwiększone prawdopodobieństwo pojawienia się problemów oddechowych u dziecka.

Co twierdzą naukowcy?

Naukowcy z kilku laboratoriów i uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych zebrali dane z 2012 dotyczące cesarskich cięć i śmiertelności rodzących kobiet i ich dzieci spośród wszystkich 194 krajów członkowskich WHO, czyli informacje dotyczące 97,6% (23 milionów) urodzeń na świecie. Dzięki szczegółowej analizie i zastosowaniu modeli matematycznych badacze doszli do wniosku, że wraz ze wzrostem odsetka porodów drogą cesarskiego cięcia spada śmiertelność dzieci i mam. Granicą tej zależności jest 19% – większa ilość cesarskich cięć nie jest już skorelowana z mniejszą liczbą powikłań.

A jak sytuacja wygląda w Polsce?

W Polsce w ostatnim czasie coraz częściej mówi się o zbyt częstym wykonywaniu cesarskiego cięcia, w sytuacjach, gdy nie jest ono rzeczywiście potrzebne. Dane przedstawione przez WHO wskazują na to, że w skali światowej sytuacja jest bardziej złożona. Z jednej strony w niektórych krajach operacji wykonuje się za mało, narażając matkę i dziecko na wystąpienie groźnych powikłań, a nawet śmierć. Z drugiej – operacja jest wybierana nawet wtedy gdy nie ma takiej potrzeby. A trzeba pamiętać, że jest to poważna operacja chirurgiczna, obarczona ryzykiem wystąpienia powikłań i zdecydowanie dłuższym okresem rekonwalescencji w porównaniu z porodem siłami natury.